nieuws / Opinie: Impactdenken nekt biologische boer

***
Sinds enige tijd gaan onze biologisch geteelde groenten in onze bedrijfswinkel voor een euro per kilo over de toonbank. De sfeer is opperbest! We hebben in de wijde omgeving reclame gemaakt: bio-bedrijf met euroknallers! 

We laten onze trouwe klanten graag delen in de goede oogst. Vorig jaar hebben zij ons ook gesteund, toen onze gewassen stonden te verzuipen op het land. Of het 'uit kan’? Nee. Onze kosten gaan ook door het dak en de bio markt stagneert. 

Waarom wij onder kostprijs verkopen? We worden er blij van en we zijn graag eigenwijs. Deze week meldde het CBS voor de zoveelste keer op rij: Nederlandse presteert dramatisch op gebied van bio-landbouw en groei zit er nauwelijks in. De bio-boer is bijna net zo uitzonderlijk als de weidevogels die hij beschermt. 

En wie beschermt de bio-boer? Het Nederlandse beleid zegt: het is een markt net als alle anderen. We concurreren echter met een markt die grootschalig wordt geholpen met verduurzamings- subsidies. Al jaren zijn alle regelingen georganiseerd rondom impact. Grote vervuilers helpen een paar procentjes duurzamer te laten werken. De som der delen zeg maar. Emissiearme stallen zijn een goed voorbeeld. Verduurzamen is geliefd, duurzaam ‘zijn’ niet.  

Toen wij ons erf verbeterden met een mestput en een subsidieaanvraag indienden voor deze ingreep, werden wij middels een puntensysteem afgewezen omdat de verbetering te weinig impact had op het milieu. Lees: wij spoelen geen chemische middelen in de sloot. Hadden wij dit wel gedaan dan wilde de overheid ruimhartig bijspringen. 

De oplossingsrichting van de stikstofproblematiek gaat nu ook weer die kant op: grote vervuilers eerst. Deze partijen zijn met miljoenen subsidies op de been gehouden en worden nu met miljarden afgekocht. 

De biologische landbouw is als een Zwitsers zakmes in termen van mens en milieu. Bio boeren zijn geliefd als werkgever, als opleider, als buurman, als natuurbeheerder, als voorbeeld voor gangbare boeren, als niet-watervervuiler, als verkoper aan huis, als mooie locatie, als zeer matige elektriciteits- en gasgebruiker en ga zo maar door. 

Is dat niet voldoende 'impact' om een VIP-positie te krijgen in alle duurzaamheidsregelingen? Onze winkel wordt deze winter verbouwd. De huisbank wilde ons via een groenfinanciering wel een paar procentpunt rentekorting geven. De noodzakelijke groenverklaring was een formaliteit. 

Na een indrukwekkende papierwinkel concludeerde de RVO: het produceren en verwerken van biologische groenten is wel groen, het verkopen niet. Gevolg: we startten weer blanco en met een nieuw ‘grijs’ leningvoorstel. In plaats van rentekorting ontvingen we een forse rentestijging, we waren immers maanden verder.

Met de euro-knaller actie gaan wij ons chagrijn te lijf. Wekelijks zien honderden klanten wat wij waard zijn, ook al kopen zij onze koelcellen niet leeg. Doe mee en geef de bio-boer schaal! Het is de dood of de (bio!) gladiolen. 

Jorinde Schrijver, Jan Schrijver en Joris Kollewijn, Biodynamisch groenteteeltbedrijf De Lepelaar (Noord-Holland)